Jaarverslag 2021

Dit jaar, 6 jaar na de aankoop van de onderdelen van de Stoomhijskraan Schelde 38, kwam het restauratieproject gereed. Op 27 maart 2021 waren de onderdelen zover gereed en geassembleerd dat de stoommachine kon proefdraaien. Onder de nodige publieke belangstelling en met behulp van de vrijwilligers werd dit een zeer succesvol evenement. De machine werkte geheel naar verwachting. Enkele kleine zaken die nog wat stroef liepen konden later verholpen of aangepast worden bij de laatste afwerking.

Ook de hulpmiddelen voor verplaatsing van de kraan, zoals vijzels, hydraulische persen en draagbalken bleken goed te werken. Dit is mede te danken aan de technische inventiviteit van de vrijwilligers en de projectleider. Het werk van de heer Willem Kole mag hierbij met waardering genoemd worden.

Op 6 april ontving het bestuur de beschikking dat de belastingdienst de stichting als ANBI instelling had aangemerkt met terugwerkende kracht vanaf 17 november 2020. Dit betekent dat privé personen en instellingen schenkingen en donaties aan de stichting als aftrekpost bij de inkomstenbelasting kunnen aanmerken. Voor het verkrijgen van deze status heeft de stichting eerst de statuten moeten veranderen in die zin dat het bestuur uit tenminste 3 personen moet bestaan.

Een belangrijke financiële impuls kwam van het Mondriaanfonds. Op 26 april ontving het bestuur de beschikking dat het fonds € 20.000,- had toegekend voor restauratie en plaatsing van de kraan in de historische context van het Scheldekwartier. Dit na een eerdere afwijzing van het subsidieverzoek in 2020 maar na herbeoordeling en gegrond verklaring van het bezwaarschrift van de stichting in dit jaar. Met deze subsidie kon de afwerking en bedrijfs-gereed maken gefinancierd worden. Eveneens een belangrijke bijdrage kwam van de Stichting Moerman Promotie Vlissingen van € 3.300,- voor plaatsingskosten en installatie van de kraan op de aangewezen plaats op het Scheldekwartier.

Op 22 april heeft de stichting een overeenkomst met de Nationale Maatschappij tot Restaureren & Herbestemmen van Cultureel Erfgoed BV te Amersfoort (BOEi) met recht tot eerste aankoop van de stoomhijskraan. Dit is een belangrijke overeenkomst voor de stichting. In de eerste plaats een duidelijke erkenning van de stichting als erfgoed-beheerder en vooral de garantie dat, in geval de stichting de stoomhijskraan niet meer kan onderhouden of in bezit kan houden, het mobiel erfgoed voor Vlissingen behouden blijft. De overeenkomst kwam mede voort uit het goede contact dat wij reeds met deze organisatie hadden.

Op 8 juli 2021 heeft een delegatie van de Nederlandse Stichting Erfgoed Kranen (NedSEK) een bezoek gebracht aan Vlissingen en Middelburg. Daarbij hebben zij ook onze stoomhijskraan, die in de hal van Harthoorn BV stond opgesteld, bekeken. Projectleider Wesley Sekewael heeft hierbij uitleg gegeven. De aanwezigen waren algemeen zeer onder de indruk van het resultaat. Van dit bezoek is later een verslag in hun vakblad verschenen.

Op 13 en 14 oktober is de kraan met behulp van 2 kranen op een dieplader geplaatst en naar de definitieve bestemming op het stuk rails bij de machinefabriek getransporteerd. Het transport en plaatsen van de kraan op de rails verliep probleemloos.

Voorafgaand aan de plaatsing, in september, had de gemeente dit stuk rails plaatselijk opnieuw gefundeerd. Op de plankaart, horend bij de overeenkomst tussen de stichting en de gemeente Vlissingen voor bruikleen van een stuk grond, was de positie van de kraan exact aangegeven. Deze bruikleenovereenkomst is op 17 september 2021 ondertekend door het bestuur van de stichting en de heer Hans van Houdt (projectleider Scheldekwartier) namens de gemeente.

Het hoogtepunt van het project “Restauratie Stoomhijskraan Schelde 38” vormde het evenement met openingshandeling op 15 oktober 2021. Hiervoor mocht de stichting gebruik maken van Hal 3 van de Machinefabriek van de gemeente Vlissingen. Na een inleidende presentatie van ons bestuurslid en projectcoördinator Wesley Sekewael hield de beschermheer van de stichting Maarten van Rossem een interessant betoog over de betekenis van de stoommachine voor de ontwikkeling van onze hedendaagse maatschappij vanaf de 19e eeuw. Bijzonder was de aanwezigheid van de hoorn van het oude passagierschip de “Nieuw Amsterdam” om een toepasselijk geluid te produceren, zoals dat ook klonk als een schip van scheepswerf De Schelde te water werd gelaten. Het openingsevenement werd gepresenteerd door de in Zeeland bekende journaliste Helga Prinsen. De catering werd verzorgd door De Lasloods te Vlissingen.

Voor en na het evenement verschenen enkele berichten in de lokale media over de kraan en het restauratieproces. Van (een deel van) het restauratieproces en het evenement is een documentaire gemaakt door Jordan Blok . Deze zal in 2022 gereed komen en o.a. via de website van de stichting te bekijken zijn.

Voor het evenement waren ca 400 personen uitgenodigd, bestaande uit vele relaties, bedrijven en fondsen die hadden bijgedragen in materiële of financiële zin, vertegenwoordigers van collega instellingen op het gebied van cultureel erfgoed, particulier en vrijwilligers. Ca 175 personen woonde de openingsreceptie bij. Namens het college van B&W van Vlissingen was wethouder R. Reijnierse aanwezig. Uiteraard werd alles binnen de geldende regels in verband met de Corona-pandemie georganiseerd.

De huur van de ruimte in de bedrijfshal van Harthoorn BV was nog een laatste punt van overleg tussen de stichting en deze onderneming. Eind van het verslagjaar heeft de stichting met Harthoorn BV verlenging van de huurovereenkomst voor weer een jaar (2022) afgesproken.

Het bestuur is in 2021 onveranderd gebleven.